Шежіре-дастан

(Хожа шежересі)

Ал хасыл болсын сөзім енді тамам,

Мұртаза ұғлынан қуллас калам.

Әуелі Али Хайдар Каррадин,

Болдылар жеке ұғыл Икрайидан.

Бирисидан өнгеи дүр неше тән,

Баршасини исмини билгенша мән.

Билдирай арқама-арқа,жаза-жаза,

Мыңда үш жүз жети жыл келганша бизга.

Бир ұғлини Имам Мұхаммад дир эди,

Ол муддам динни ғамини иер эди.

Бағдазан тарт арқада Абдрахим,

Крбоза бирла шах Карим.

Қилдилар Мансур ,Сократ хан бирла,

Қилинди Арсланхан,Исмағул бирла.

Рустем хан еле шах Билал,Яких еди,

Тоққизи эр жұртта болған хан эди.

Бабалары орны озық жұртын кезди,

Хар бири өз жұртынан жұртқа тозип,

Тозуынан сәбәби бул дүр ана.

Әуәлли Расул Алла қилди аңа дуа,

Хақаза сөздарини Аллах билур,

Будан бас тартса бәд дұға алур.

Сәбәб сол бир-бирин көрмеске тушип,

Баршаси дин жолинда Май ишип.

Мас болып Мағрипқа,Машриққа жүрип,

Қилдилар тағдири әзәл мундай ұлық.

Билгенин бул уақыт қала алмас анин,

Тарихта исми булмаса мәлим.

На узун десең буны билмас егем,

Билгани,болғани-Хожам-Хожам.

Бул меним айтқан сузим Аллах бюилур,

Билгани Аллах үшун молла болур.

Сонғылари қилдилар пирлик талап,

Нечалари болдилар ахли салап.

Әл хасыл тұрсын бул жерде сөзім,

Пир дегени кимлар ол, көрсін көзін.

Ядик ұғли еди Ахмед Иасауйи,

Насбимиз әуладин хэм әулия.

Ахиретке,әлемге шам болдилар,

Билмайн, көрмайн ани ким қалдилар.

Хәм тауаккал билан,құтлуғ базиси,

Әм булар пирлик талабинда кетип,

Хәр бири өз жұртинан жұртқа өтип.

Болдилар Хожа Камал Қоқанда әзиз,

Қизматин ким қилса они тапқай язиз.

Холу,қолин жамиғ эткан пир екан,

Элу жұрты пир тутсақ дер экан.

Шах Амир Темур көргани бардилар,

Тапсирип қолын дуғасин алдилар.

Ушпу пир болди медад қоластари,

Шахлигин жария қылған қолдастари.

Ол Камал шайхдин болди Бахшайш,

Әмир-мағруп болдилар ажайып.

Сайд Ата Хусайни қылды ләпәс,

Бул сәбәбтан Бақшйғайып дерди бәс.

Ба караматол Хусайни хожа келип,

Ошул уғилни әулиалиғин билип.

Сүратин көрган заман умтилип барип,

Әуәлидин ақыригаша қарап.

Әулия болур деди соңкизгаша,

Нияти қыраң еди,билди өзгаша.

Соңғылары өздері іздеп табар,

Бирласып дүниенін соңына ат шабар.

Көп жауап берип мақама кеттилар,

Дегени дек жол мақами жеттилар.

Бақшиғайып Холга кемал пир еди,

Өз ғасрында караматтан ер еди.

Өмирині өткізип дин жолында,

Сыр бойы Өзбек толы оң солында.

Дайм Алла пикри еди,зикру сана,

Сакиз юз қырық алтида болды пана.

Яхир Сайхун сунан суруп наса,

Жүре берди изинен су хам баса.

Ол хуан дария деген жундан ерди,

Құдретін Хақ жолында жүрген көрді.

Дин үшин Хақ жолында көрип жапа,

Эследилер хан оны енди жана.

Болдилар перзенті Мауламберди әзиз,

Һәм Темир бойында ол бақип тәмиз.

Ұғли Аллахберди әзиз Ток тағында,

Нәкәр Жайхун суынын шап жағында.

 

Хиуаки жұртындан утан тутқан ол ер,

Ол Рахимқули әзиз ондан өнер.

Аннан билэ туылған алти дүр,

Рахимқули Тәкәш шайх иниси.

Рахимқули шайхдан ер Өтеш,

Аллах дайым қылды зикрин ерте-кеш.

Қағбатуллах барып қылды тауап,

Хаж етип Хақ жолында тапти сауап.

Дембе-дем қалбы Хақ зикри эди,

Ол Өтештин болған екен үш уғли.

Ей брадар,бул сөзіме бол шуғыл,

Хазрети Хожахан шайх бириси,

Мырзахан әзиз,Сайдхан иниси.

Әуели әзиз Хажахан уғлан билан,

Шайх Аттар шайх дер намын анын.

Хиуакий жұртынада Батыр хан бирлан,

Жүруші еді пақрлық жол билан.

Тәрбият татысты хан дәрқаһынан,

Өмірін келтірді онын барһаынан.

Ол Батур ханды хаят қылған киси,

Болса ерурди анын өнбес иси.

Өлтитип Батур ханды ханымын етти жесир,

Қаптағы малыны талан етти кесир.

Әл-хасил узамаин  тұрсун сөзим,

Бир қиял бирла оны айттим өзім.

Саламат баба,Нұрым,Темир хожа,

Шайх Аттар жайынан болғаны сөзім.

 

Хожа Әуезхан билан Мусулманқули ер,

Әм Яратқанқули Саламат ұғли дер.

Кишиси рахимқули ерди басы,

Лақабы Балқан атади анаси.

Төртиси ерди олардан болғани,

Ол Саламат бабалардан қалғани.

Ушбулардан еди кишик Балқан хожа,

Көп машаихлардан алған бата.

Мағрипат ұғли Якуп ишанға барип.

Ахли сулуктан болди талим алип.

Көп жасап тоқсан үшинде Өттилар,

Бизларга көрганин уағиз еттилар.

 

Сана мыңда еки жүз саксанда дүр,

Кунияга келген изи иаксанда дүр.

Сол мұратхожа  билан Сайткамал,

Иниси ишан Калилулла бихал.

Арабиллах ердилар узлари,

Иллари тартип қиналди тиллари.

Эмирин туттиНахиядан қаштилар,

Жол жүру билан мақсатин кездилар.

Бул сыпат билан булурлар Әулиа,

Этике дерлер бирлата Әнбие.

Хар бирин Яд еттим билганша мен,

Отыз бир арқа менен келгенда мен.

Бариси Хақ жолинда жанин берип,

Кеттилар бул дүниядан нима көрип.

Ер Әуезхан ерди Балхан ағаси,

Уғли Мелек хожа,захри жағасы.

Исламходжа Музаппар тақыри,

Сипатин ерди Мелектен махыри

4-ші бет

Абдқадрұғли ерди Мұстапа,

Абдиғаппар бириси ехли опа.

Рахматуллахходжа Абсаттардан,

Құдраткани болады Ғаппардан.

Абдманни ұғли Пайзулла турур,

Барисини десем они сөз узайур.

Бесиншіси Абдупаттах ерди бәс,

Мустапа они ұғли болған емас.

Пайзулла ұғли турур Мағрипатуллах,

Илиятуллах хам Хидоятуллах.

Низамиддин,Фурханиддин болғаны,

Әулаттары жалғастырар қалғани.

 

Саламат бабани әулатлари

 

Хожа Әуезхан билан Мусулманқули ер,

Әм Яратқанқули Саламат ұғли дер.

Кишиси рахимқули ерди басы,

Лақабы Балқан атади анаси.

Төртиси ерди олардан болғани,

Ол Саламат бабалардан қалғани.

Ушбулардан еди кишик Балқан хожа,

Көп машаихлардан алған бата.

Мағрипат ұғли Якуп ишанға барип.

Ахли сулуктан болди талим алип.

Көп жасап тоқсан үшинде Өттилар,

Бизларга көрганин уағиз еттилар.

 

Сана мыңда еки жүз саксанда дүр,

Кунияга келген изи иаксанда дүр.

Сол мұратхожа  билан Сайткамал,

Иниси ишан Калилулла бихал.

Арабиллах ердилар узлари,

Иллари тартип қиналди тиллари.

Эмирин туттиНахиядан қаштилар,

Жол жүру билан мақсатин кездилар.

Бул сыпат билан булурлар Әулиа,

Этике дерлер бирлата Әнбие.

Хар бирин Яд еттим билганша мен,

Отыз бир арқа менен келгенда мен.

Бариси Хақ жолинда жанин берип,

Кеттилар бул дүниядан нима көрип.

Ер Әуезхан ерди Балхан ағаси,

Уғли Мелек хожа,захри жағасы.

Исламходжа Музаппар тақыри,

Сипатин ерди Мелектен махыри

 

Алты ағайын еди булар аталас,

Қази захар уәлисикелиси хас.

Хожа Әуезхан шахар Қонратта эдилар,

Төре супидан ханака жедилар.

Қонрат Хиуали бирдизияч эрди,

Тахтинда Аллақули хан эрди.

Белгили дүр жұртқа Әуезханнин ерлиги,

Төрехан бирлан заман хам серлиги.

Ал хараз тақдир азал болип Разах,

Жылқыларын хожанын көрген Қазах.

Жылқысын тартып алып жатса ғарып,

Артынан мәзкүр Қазақ аңлып барып.

Елсизда жазатайым етті шахид,

Мундайын тағдир әзәл болды нәсип.

Хожа Муминқулини ұғли дүр Жисин,

Абдуғаппар және Абджаппар десин.

Хожа Палуан,Садырхан била Өтеп,

Дедедилан қожа Жисиннің ұғлы деп.

Абдғаппар қожа дин Ремеддин,

Қилдилар елде сулук салатин.

Ұғли Яратканқұли Ахун хожа,

Шариг билан қилгани мақул хожа.

Измұхаммад хожа дүр оннан қалған,

Шайх Камалга барип пәндин алған.

Ушбу дүр перзент Саламат болғани,

Сораса берсе билунұр қалғани.

Ол Кейки ден ерур Хожа Көмек,

Басқани хажет емес исмин демек.

Оқушыға малал келмес үшін,

Жазбадим бәрін тамам,бейис ұзун.

Хожахан әзизден ушбу дүр болғаны,

Айтулур әзиз Сейтхан  қалғаны.

 

Темирхожаның әулеті

Төрт ұғыл ерди Самархан біри,

Ол Құдайқулнин Заяхан синлиси.

Құлихожа бирлан Пайғамбарқули,

Иниси Катта Бұхарга ол Уәли.

Ходжа Исхақ ,Хаким Лухман билан,

Талип,Махмуд ила Сапар деган.

Калмади ұғыл Құдайқулдан деди.

 

 

Нұрым әзиз әулады.

Сары хожа ол Қосым,Кутал деган,

Нұрым уғли ерди Хақ әмрини тутқан.

Қосымқожа уғли дүр Қонли,Бұхор,

Қонлини Мусса деген бир уғли бар.

Хожа Бұхардан болди Жүсүп,

Алар хам Хақ жолында қылды кәсіп.

Куталдан Матекехожа билан,

Бахауддин,Қызметмддин қалған.

Сары хожа бабадин беди,

Хар биридан өнгани жондин қили.

 

Бақшайышқожа  Ханхожа әзиз,

Ұғли дүр Пируәлиниң сахип тамиз.

Хожахан  Ханқожаниң ұғли ерур,

Халипа, Дәруішхожа,Субханқули,

Атаси еди  онин Рахманқули.

Ибрахимхожа билан Исмағули,

Бахшайхның ұғли дүр сахып уәли.

Ол Хусанхожадан еди неге киси,

Сороса берсең билурсиз болды бас,

Болды көп әулеттері ол бабаның,

Бәрисини айтмақ махал болды анин.

 

Түп нұсқадан көшірген Сарықожа әзиздан Хидоятулла ұғли Төрехожа ұғли

Дастан қолдан қолға өтіп ескірген,бір неше бөлек-бірақ оқуға болады.

 

Қазақшаға ықшамдаған Сейт Омар Саттарұлы