Хамит қожа Қожаұлы

Арқадағы Дуана қожаның Пірзада атасынан шыққан Хамит қожаның ескіше сауаты мол, білімдар Сәкен Сейфуллинмен көңілі жақын адам болыпты.

1937 жылғы аласапыран уақытта ауылдағы Жәңке деген белсенді: Хамит қожаның досы Сәліге: «Әй, Сәлі жақында досың Хамит қожаны өзі сиынар Алласына біржола жібергелі отырмыз. Кеңес Үкіметі Құдаймен санаспай-ақ қалаған адамының жанын жаханнамға жібере салады», – деп бөседі. Шолақ белсенділердің сөздерін ұнатпаған Сәкең: «Алладан шын хабар келсе кім қорған болар дейсің. Хамит қожа ақ жүректі адал адам. Абайла, Хамит қожа емес алдымен өзің кетіп қалып жүрме», – дейді. Оның бұл қағытуына белсенді: «Сені тиісті орындарға айтып қырам-жоям», – деп бұрқыраған күйі жөніне кетеді. Айтса да айтқандай-ақ арада біраз күндер өткен соң әлгі шолақ белсенді аттан құлап, мойыны үзіліп өледі. Сонда Сәлі шешен:          «Біреуге ор қазба, өзің барып түсерсің деген осы», – депті.

Хамит қожа мен директор

Жасы ұлғайған Хамитқожа ақсақал Жәйрем кен байыту комбинатының директоры Садық Асатовқа барып, өлеңмен былай деп:

Сәке – деп жетіп келдім кеңсеңізге,

Бір мезгіл көтерсеңіз еңсеңізді.

Мен де бір өтінішпен келіп едім,

Сөзімді тыңдайды – деп өзіңізге.

Жастық шақ, өтіп кетті жүгіруге,

Тимей жүр қолым даже сіңбіруге.

Қыдырхан телефонды қиып кетті,

Қор болдым тіршіліктен бұл өмірде.

Осыны қояр едім сөз етпей-ақ,

Қойса да ештеме етпес өзгертпей-ақ.

Өзім кәрі, кемпір науқас әруақытта,

Телефон біздің үйге керектей-ақ, – деп өлеңмен өтініш жазып келеді. Алдындағы өлеңмен жазылған өтінішті оқып шыққан директор ештеме деместен арыздың жиегіне:

Қыдырхан!

Қожекең әлі кетіп, дәурені өтіп,

Келіпті өтінішпен өлеңдетіп.

Сымыңды қиған жерден жалғап жібер,

Жүгіртпей үйден-үйге сүмеңдетіп, – деп «виза» жазып жіберіпті.

жинаған Байтасов  «Тарихнама» газеті